Χάρτης - Νήσος Ρόμπεν (Robben Island)

H Νήσος Ρόμπεν (αφρικάανς: Robbeneiland) είναι ένα νησί στον Κόλπο του Τέιμπλ, 6,9 χλμ. δυτικά της ακτής του Μπλούμπεργκστραντ, στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής. Το όνομα του νησιού στα Ολλανδικά σημαίνει «νησί με φώκιες». Το νησί έχει σχεδόν ωοειδές σχήμα, με μήκος 3,3 χλμ. στον άξονα βορρά-νότου, πλάτος 1,9 χλμ, και έκταση 5,08 τ.χλμ. Είναι επίπεδο και υψομετρικά βρίσκεται λίγα μόνο μέτρα από το επίπεδο της θάλασσας. Ήταν οχυρωμένο και χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή από τα τέλη του 17ου αιώνα μέχρι το 1996, που έληξε το απαρτχάιντ. Πολλοί από τους φυλακισμένους ήταν πολιτικοί κρατούμενοι.

Ο πολιτικός ακτιβιστής Νέλσον Μαντέλα που υποστήριξε το κίνημα κατά του απαρτχάιντ φυλακίστηκε για 27 χρόνια από το καθεστώς τον λευκών, από τα οποία τα 18 ήταν στη φυλακή της Νήσου Ρόμπεν. Το 1990, με την πτώση του απαρτχάιντ απελευθερώθηκε, το 1993 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και το 1994 έγινε ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, που διετέλεσε μία πενταετή θητεία μέχρι το 1999. Και άλλοι δύο πρώην κρατούμενοι της νήσου Ρόμπεν διετέλεσαν θητείες στην Προεδρεία της Νότιας Αφρικής: ο Καλέμα Μοτλάντε και οΤζέικομπ Ζούμα.

Το νησί Ρόμπεν είναι ένας τόπος εθνικής κληρονομιάς της Νότιας Αφρικής, καθώς και ένα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Αρχικά το νησί ήταν ένα καταφύγιο της άγριας ζωής, με φώκιες, χελώνες, πιγκουίνους και πουλιά, από όπου πήρε και το όνομά του που σημαίνει «νησί με φώκιες». Επίσης, είχε πολλές πηγές και άφθονο φρέσκο νερό. Το νησί ανακαλύφθηκε το 1488 από τον Πορτογάλο θαλασσοπόρο Βαρθολομαίο Ντιάζ, που προσάραξε το πλοίο του στον Κόλπο του Τέιμπλ.

Πριν από το 1652 τα πλοία έκαναν στάση στο νησί Ρόμπεν για να ανεφοδιαστούν με νερό και τρόφιμα. To 1652, η άφιξη του Ολλανδού θαλασσοπόρου Γιαν βαν Ρίμπεκ σηματοδότησε την αρχή της Ολλανδικής αποικιοκρατίας στο νησί. Οι άποικοι έχτισαν καταφύγια, κυνηγούσαν τις φώκιες και τα άλλα άγρια ζώα για τροφή και δέρματα και έκαναν εκτροφή ζώων, κυρίως πρόβατα και βοοειδή. Το νησί λειτούργησε, επίσης, ως ταχυδρομικός σταθμός για την αλληλογραφία. Οι Ολλανδοί θεώρησαν ότι το νησί, λόγω απομόνωσης, ήταν κατάλληλο για χρήση ως φυλακή, και από το 1671 άρχισαν να στέλνουν εκεί τους καταδικασμένους εγκληματίες. Οι περισσότεροι από τους φυλακισμένους ήταν πολιτικοί κρατούμενοι, θρησκευτικοί ηγέτες, "ανεπιθύμητοι" άνθρωποι, βασιλιάδες και αριστοκράτες από τις Ανατολικές Ινδίες που αντιτάχθηκαν στην Ολλανδική κυριαρχία.

To 1795-1802 το Κέιπ ήταν υπό Βρετανική κατοχή και στο νησί άρχισαν φαλαινοθηρικές δραστηριότητες. Το 1806 που οι Βρετανοί επέστρεψαν, προσάρτησαν το Κέιπ Τάουν και συνέχισαν αυτήν την πρακτική. To 1806 ο Σκωτσέζος Τζον Μάρεϊ άνοιξε έναν φαλαινοθηρικό σταθμό στη βορειοανατολική ακτή του νησιού, που ονομάστηκε Κόλπος του Μάρεϊ. Το 1820 ο σταθμός κλείστηκε επειδή ήταν μέσο απόδρασης για τους φυλακισμένους.

Λατομείο ασβεστολίθου Tο 1961 το νησί Ρόμπεν άρχισε να χρησιμοποιείται και πάλι ως φυλακή για πολιτικούς κρατούμενους. Στο απαρτχάιντ πολλοί μαύροι άνθρωποι κρατήθηκαν στο νησί ως πολιτικοί κρατούμενοι, όπως ο πρώην Πρόεδρος Νέλσον Μαντέλα. Το 1969 κατασκευάστηκε το Μοτούρου Κράματ, ένα Μουσουλμανικό ιερό αφιερωμένο στη μνήμη του Μοτούρου, ο οποίος ήταν πρίγκιπας των Μαντούρα και ένας από τους πρώτους ιμάμηδες του Κέιπ Τάουν, που τον εξόρισαν στο νησί στα μέσα της δεκαετίας του 1740 και πέθανε εκεί το 1754. Η φυλακή μέγιστης ασφαλείας για τους πολιτικούς κρατούμενους έκλεισε το 1991. Η φυλακή μέσης ασφαλείας για τους καταδικασμένους εγκληματίες έκλεισε πέντε χρόνια αργότερα.

Με το τέλος του απαρτχάιντ, το νησί άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό και είναι δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Το Μουσείο της Νήσου Ρόμπεν έχει αναλάβει την διαχείριση της ιστορικής τοποθεσίας. Το 1999 το νησί συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο της ΟΥΝΕΣΚΟ ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, επειδή τα κτίρια του νησιού θυμίζουν τη θλιβερή του ιστορία αλλά είναι μάρτυρες του θρίαμβου του ανθρώπινου πνεύματος, της ελευθερίας και της δημοκρατίας κατά της καταπίεσης και του ρατσισμού.